Door onze columnist Teun Dijkhuis.
Bouwen in de buurt is iets waar je vooral in een stad rekening mee moet houden. Vaak gaat het om begrijpelijke en/of onschuldige veranderingen, zoals het vernieuwen van een dakkapel. Maar wat als er ineens een opbouw vlak naast, voor of achter je huis verrijst? Slechts zelden nemen bouwers de zorgvuldigheid in acht om omwonenden bijtijds bij hun bouwvoornemens te betrekken. Wat kun je doen om niet overvallen te worden of je gehéél machteloos te voelen?
Bestemmingsplannen zijn uitgangspunt
Het bestemmingsplan geeft al aan welke bouwmogelijkheden er zijn in een bepaalde wijk. Geldende bestemmingsplannen kun je inzien op https://www.ruimtelijkeplannen.nl/view en volg het menu. Altijd handig om daarin te kijken wanneer je een huis koopt. Weet je wat je in je mogelijk toekomstige woonomgeving kan verwachten!
In de Gezinsbode en op de site van de gemeente Groningen, https://gemeente.groningen.nl/bestemmingsplannen , kun je lezen welke bestemmingsplannen in procedure zijn. Daar staat ook hoe je op een ontwerpbestemmingsplan kunt reageren.
Welstand en afwijken van bestemmingsplannen
Bouwplannen die vallen binnen de marges voor o.a. omvang en hoogte in het bestemmingsplan worden meestal gauw vergund. In die gevallen kan er nog wel discussie zijn over de vraag of zij voldoen aan redelijke eisen van welstand (o.a. vorm, materiaal en kleur).
In veel gevallen wordt voor het gunnen van een bouwplan afgeweken van het bestemmingsplan. B en W kunnen dat al op grond van hun beperkte afwijkingsbevoegdheden in de bestemmingsplannen zelf (bedoeld om de samenleving niet op slot te gooien). Zij kunnen dat in toenemende mate echter ook op grond van landelijk geregelde afwijkingsbevoegdheden (dus buiten het bestemmingsplan om). Bekend en berucht (om het oprekken daarvan) is de “Kruimelregeling”. Maar de gemeente zal altijd een afwijking moeten verantwoorden en belangen afwegen, o.a. die van omwonenden.
Daarom is het goed om naast de bestemmingsplannen ook de bouwaanvragen in de gaten te houden.
Bekendmaking van bouwplannen etc.
Zoals velen al weten, heb je twee mogelijkheden om langs digitale weg op de hoogte te blijven van bouwaanvragen, vergunningen en andere gemeentelijke besluiten:
door een abonnement te nemen op de zgn. omgevingsalert, of door zelf te zoeken in de Officiële bekendmakingen, en het menu te volgen. Als je daar in de titel achtereenvolgens zoekt op de trefwoorden vergunning, ontwerpbesluit en toestemming en je beperkt tot de gemeente Groningen en het gemeenteblad, krijg je snel een overzicht van de laatste bouwplannen. Anders dan met de omgevingsalert kun je ook minder actuele gegevens opsporen. Heb je vragen bij een bekendmaking: bel dan 14 050.
Toch te laat geïnformeerd
Je kunt dus langs twee digitale wegen kennis nemen van bouwplannen waarvoor een aanvraag bij de gemeente is ingediend. Helaas is het dan al te laat om vanuit jouw omgevingsbelang nog een inbreng te kunnen leveren. Er is dan namelijk al een verkennend overleg tussen bouwer en contactambtenaar van de gemeente geweest. Waar jij dus niet bij kon zijn, terwijl jij als buur meer dan de eigenaar of gebruiker straks tegen de verandering aan moet kijken! Of bijvoorbeeld wordt overschaduwd. Als een bouwer na dat eerste overleg met de gemeente een officiële aanvraag indient, kan hij er wel van uitgaan dat de vergunning/toestemming voor zijn plan zal worden verleend. Anders gezegd: het plan is dan eigenlijk al in beton gegoten. Bezwaar maken tegen de verleende vergunning blijkt in de praktijk vaak een spel met alleen maar nieten te zijn. Om maar te zwijgen over de mogelijkheden in een beroepsprocedure. De rechter let eigenlijk alleen maar op juridische fouten, terwijl het jou vooral gaat om het voldoende rekening houden in het bouwplan met jouw belangen als (naaste) buur.
Momenteel is er een pittige discussie binnen de gemeente over de vraag hoe omwonenden en andere belanghebbende eerder bij een bouwvoornemen betrokken kunnen worden, dus op een moment waarop nog met hun wensen rekening kan worden gehouden. Voor de fijnproevers: bij de voorbereiding van de participatieverordening en de Leidraad participatie Omgevingswet. Helaas zijn de voortekenen niet gunstig, vooral omdat het rijk goedwillende gemeenten op dit punt steeds meer de duimschroeven aandraait. De regering vindt kennelijk rücksichtslos bouwen belangrijker dan participatie van omwonenden. Helaas geen punt in de Kieswijzer.
Een haakje om eerder binnen te komen
Zijn we dan helemaal machteloos? Toch niet. Wat velen nog niet weten, is dat er nu elke week, meestal woensdags, een agenda wordt gepubliceerd van de beoordeling van aanvragen op welstand. Het gaat dan vooral om ontwerpen van aanvragen waarover de aspirant bouwer een eerste toets vraagt van de welstandbeoordelaar, meestal al de contactambtenaar. Om geen risico’s in het verdere traject te lopen. De wekelijkse agenda van welstandsbeoordelingen kun je inzien op: https://gemeente.groningen.nl/welstandstoetsing-en-monumententoetsing.
Let dan vooral op de aanduiding OVA (ontwerp van aanvraag) en BAIL (bouwaanvraag illegaal bouwwerk). Helaas is de agenda een opsomming van adressen en kom je niet te weten om welk bouwvoornemen het gaat. Maar je kunt je alvast gewaarschuwd weten dat er wat staat te gebeuren in je buurt. Op een moment waarop nog niets zeker is. Heel anders dus dan wanneer je de omgevingsalert of de officiële bekendmakingen inziet. Bel als je ongerust bent 14 050 en zoek contact met Loket Bouwen en Wonen of via WhatsApp 06 12823973. De ervaring leert dat de behandelend ambtenaar best wel bereid is een globale indicatie van het bouwvoornemen te geven. Verder dan dat zal hij niet kunnen gaan. Het bouwplan staat immers nog niet vast.
Maar je hebt dan wel kans om jouw zorgen nog op tijd kenbaar te maken, mondeling bij hem of – beter voor de dossiervorming - per mail naar welstand@groningen.nl . En alvast ook maar naar de verantwoordelijk wethouder: Secretariaat.wethoudervanniejenhuis@groningen.nl .
Je zou in geval van een voorgenomen opbouw bijvoorbeeld naar voren kunnen brengen dat je die om bepaalde redenen liever niet wenst of, indien het bestemmingsplan die al toelaat, dat je een buurtvriendelijke uitvoering wilt en zeker geen contrast. Bewaar je mail of brief zodat je daar in een eventuele bezwarenprocedure op terug kan komen. De gemeente zal van je eerder gemaakte opmerkingen rekenschap moeten hebben gegeven bij de voorbereiding van de vergunning. Maar beter is dat je eerdere actie zin heeft gehad, in ieder geval erger heeft voorkomen!
Verder is natuurlijk belangrijk dat je in je omgeving zoekt naar buren die jouw reactie willen meeondertekenen. Samen sta je sterker.
Houd er wel rekening mee dat je in de bezwarenprocedure bezwaren tegen het uiterlijk van het bouwwerk moet ondersteunen met een onafhankelijk welstandsadvies. Dat is “vaste jurisprudentie”.Over hoe dat moet, zou Libau je wel kunnen informeren: info@libau.nl ,tel. 050 3126545.
Comments